The Lovely Colors of My Homeland...



Yusuf Ali (Khapiskhorli)

Born: July 11, 1949

Place of birth: Valican, Samarkhand district (Uzbekistan)

Residence: Chapchakh (Priyatnoye Svidaniye, Crimea)

Pseudonyms: Ali, Dragon, Kharahalil, Khansarayli


Bibliography, filmography
Özgün eserler müellifi

Yusuf Ali 1949 senesi, iyül 11-de, Ozbekstannıñ Samarqand vilâyeti, Kattaqurğan rayonı, Kattamiñ kolhozına baqqan Valican köyünde doğdı. Babası Ali Dragon, anası Ayşe Kerim bala-çığaları ile o deşetli 1944 senesi Qırımnıñ Suvdağ rayonı, Hapıshor köyünden sürgün etildiler – cezağa oğratıldılar.

Yusuf Ali orta mektepni bitirdi, orduda hızmet etti, Taşkent devlet universitetinde – rus filologiyası fakultetinde tasil aldı. Mektepte oca çalıştı. Soñra "Lenin bayrağı" gazetiniñ edebiyat ve sañat bölüginde muarrir, içtimaiy-siyasiy ve edebiy-bediy "Yıldız" mecmuasında nesir eserleri bölügi müdiri, Nizamiy adına Taşkent devlet pedagogika institutında (şimdi universitet) muallim, Ozbekstan devlet Teleradiokompaniyasında qırım tili yayınları muarriyetiniñ müdiri, Qırım müendislik ve pedagogika universitetinde muallim vazifelerinde faaliyet kösterdi.

Yusuf Aliniñ "Men seni unutmadım" serlevalı birinci eseri – novellası 1976 senesi düñya yüzüni kordi. Ondan soñ o daa bir sıra eserler yarattı ve derc etti. "Bir gece", "Ant", "Yürekten silinmez izler", "Ayaq sesleri", "Sugüt pıtaçığı", "Ana", "Ölümden kuçlü", "Söyleñiz, ne içün?!", "Sevinç kozyaşları", "O aziz sımalarnıñ izinden", "Tilsiz şaatlar"… kibi povest, ikâye, esseleri işte bular cümlesindendir. Bunıñle bir sırada o, S.Yunusovnıñ "Kemane", YE.Ozörskiyniñ "Uçköşe", Alen Hilleriniñ "Tiri yaqılğan dülber", Batullanıñ "Moor"… kibi onlarle eserlerni qırım tiline çevirip, qırım oquyıcısını ğayrı halqlarnıñ edebiyatı nümünelerile tanış etti. Yusuf Aliniñ qalemi astından çıqqan eserler esasen "Yıldız" mecmuasında, "Lenin bayrağı" ve "Qırım" gazetlerinde, çeşit müellifler cıyıntıqlarında düñya yüzüni kordiler.

Bundan ğayrı o eki qısımdan ibaret "Qırımlılar" serlevası ile çıqqan bediy - publitsistika kinofilmniñ müellifidir.

Yusuf efendi ta keçken asırnıñ 70-nci seneleri – sovet imperiyası devirinde edebiyat yolunda seçip alğan "İcat ve Aqiqat" kibi özüniñ şahsiy şiarına sadıq olıp qalmaqta. Onıñ qalemi astından çıqqan er bir eseri, bu fani dünyada atqan er bir adımı buña doğrudan – doğru açıq- aydın misal ola bilir.

Bu yerde bir şeyni qayd etmeli ki, Yusuf Ali iç bir türlü icadiy birleşmelerge aza olmadı. Buña oz vaqıtında – sovetler qurumı devirinde, onıñ bazı bir qalemdeş arqadaşları mania oldılar. Amma, o iç bir kimsege kin tutmay, darğın degil. Sebebi, Allanıñ iradesile böyle oldı, dep baqa. Em aqiqatta, islâm dininde imannıñ şartlarından biri – taqdirge yahşılıq ve yamanlıq Allanıñ iradesile olğanına inanmaq, denile.

Qırım milliy edebiyatınıñ büyük sımaları – Yusuf Bolat, Şamil Alâdin ve Rustem Alini Yusuf Ali "ustazlarım" dep bile. Yusuf efendi bugün Qırımda yaşay, ilim ve icat ile oğraşa. Onıñ bediiy eserlerile birlikte edebiyatşınaslıq, folklorşnaslıq mevzularında maqaleleri de matbuatta muntazam sürette basılıp kelmekte. Yusuf Aliniñ em qırım, em de rus tillerinde "Çetel qırım milliy edebiyatına bir nazar" serlevalı ilmiy işi kitap olaraq neşirden çıqtı.

Бир бинъ докъуз юз етмиш алты сенеден берли Къырым миллий эдебиятынзда фаалъ хызмет этип келъген Юсуф оджагъа къавий сагълыкъ, узакъ омюр, иджадий гъайрет, илъхам ве даа чокъ янъы эсерлер яратмасыны тилеймиз!