Юсуф Али 1949 сенеси, июль 11-де, Озъбекстаннынъ Самаркъанд виляети, Каттакъургъан районы, Каттаминъ колхозына бакъкъан Валиджан коюнде догъды. Бабасы Али Драгон, анасы Айше Керим бала-чыгъалары иле о дешетли 1944 сенеси Къырымнынъ Сувдагъ районы, Хапысхор коюнден сюргюн этилъдилер – джезагъа огъратылдылар.

Юсуф Али орта мектепни битирди, ордуда хызмет этти, Ташкент девлет университетинде – рус филологиясы факулътетинде тасилъ алды. Мектепте оджа чалышты. Сонъра «Ленин байрагъы» газетининъ эдебият ве санъат болюгинде муаррир, ичтимаий-сиясий ве эдебий-бедий «Йылдыз» меджмуасында несир эсерлери болюги мудири, Низамий адына Ташкент девлет педагогика институтында (шимди университет) муаллим, Озъбекстан девлет Телерадиокомпаниясында къырым тили яйынлары муарриетининъ мудири, Къырым муэндислик ве педагогика университетинде муаллим вазифелеринде фаалиет косьтерди.

Юсуф Алининъ «Мен сени унутмадым» серлевалы биринджи эсери – новелласы 1976 сенеси дюнъя юзюни коръди. Ондан сонъ о даа бир сыра эсерлер яратты ве дердж этти. «Бир гедже», «Ант», «Юректен силинмез излер», «Аякъ сеслери», «Сугют пытачыгъы», «Ана», «Олюмден кучълю», «Сёйленъиз, не ичюн?!», «Севинч козъяшлары», «О азиз сымаларнынъ изинден», «Тилъсиз шаатлар»… киби повесть, икяе, эсселери иште булар джумлесиндендир. Бунынъле бир сырада о, С.Юнусовнынъ «Кемане», Е.Озёрскийнинъ «Учъкоше», Алэн Хиллерининъ «Тири якъылгъан дюлъбер», Батулланынъ «Моорь»… киби онларле эсерлерни къырым тилине чевирип, къырым окъуйыджысыны гъайры халкъларнынъ эдебияты нумюнелериле таныш этти. Юсуф Алининъ къалеми астындан чыкъкъан эсерлер эсасен «Йылдыз» меджмуасында, «Ленин байрагъы» ве «Къырым» газетлеринде, чешит муэллифлер джыйынтыкъларында дюнъя юзюни коръдилер.

Бундан гъайры о эки къысымдан ибарет «Къырымлылар» серлевасы иле чыкъкъан бедий - публицистика кинофилъмнинъ муэллифидир.

Юсуф эфенди та кечкен асырнынъ 70-нджи сенелери – совет империясы девиринде эдебият ёлунда сечип алгъан «Иджат ве Акъикъат» киби озюнинъ шахсий шиарына садыкъ олып къалмакъта. Онынъ къалеми астындан чыкъкъан эр бир эсери, бу фани дюньяда аткъан эр бир адымы бунъа догърудан – догъру ачыкъ- айдын мисалъ ола билир.

Бу ерде бир шейни къайд этмели ки, Юсуф Али ич бир тюрлю иджадий бирлешмелерге аза олмады. Бунъа озъ вакъытында – советлер къурумы девиринде, онынъ базы бир къалемдеш аркъадашлары маниа олдылар. Амма, о ич бир кимсеге кин тутмай, даргъын дегилъ. Себеби, Алланынъ ирадесиле бойле олды, деп бакъа. Эм акъикъатта, ислям дининде иманнынъ шартларындан бири – такъдирге яхшылыкъ ве яманлыкъ Алланынъ ирадесиле олгъанына инанмакъ, дениле.

Къырым миллий эдебиятынынъ буюк сымалары – Юсуф Болат, Шамилъ Алядин ве Рустем Алини Юсуф Али «устазларым» деп биле. Юсуф эфенди бугунъ Къырымда яшай, илим ве иджат иле огъраша. Онынъ бедиий эсерлериле бирликте эдебиятшынаслыкъ, фолъклоршнаслыкъ мевзуларында макъалелери де матбуатта мунтазам суретте басылып келъмекте. Юсуф Алининъ эм къырым, эм де рус тиллеринде «Четэлъ къырым миллий эдебиятына бир назар» серлевалы илъмий иши китап оларакъ неширден чыкъты.

Бир бинъ докъуз юз етмиш алты сенеден берли Къырым миллий эдебиятынзда фаалъ хызмет этип келъген Юсуф оджагъа къавий сагълыкъ, узакъ омюр, иджадий гъайрет, илъхам ве даа чокъ янъы эсерлер яратмасыны тилеймиз!