Qırımlarnıñ zemaneviy adlarında (eñ evelâ soyadlarında) halqımıznıñ ve tilimizniñ uzun-uzadiye ve mürekkep tarihı saqlanılmaqtadır... (Devamı...)
Halq yaratıcılığı
Qırımlarnıñ şahsiy adlarına bir nazar
Enver Özenbaşlı
Keday
Üsniye qartanaynıñ türküsi
Aziz dostlar, bugünki devirde, qırımlar arasında ağız yaratıcılığı ile bağlı kedaynı rastketirmek, balaban piçen çereni içinden ine tapmaq kibi müşkül bir aldır. Velâkin, arağan Mevlâmını bulur, degenleri kibi, niayet, böyle keday tapıldı demek mümkün. Tapılğan Qırım kedayı – Üsniye qartanay bir kereden em beyitler uydura, em de yırlay. Mücize deseñ, mücize işte…
Üsniye Bari qızı Abadiyeva 1926 senesi, dekabr 27-de Qırımnıñ Canköy rayonı, Barın (Stalnoye) köyinde doğdu. O, ceza (repressiya) yerlerinden doğmuş beşigine – Qırımğa 1987 senesi qaytıp keldi.
Üsniye qartanay Aqmesçitte (Çernomorskoye köyünda) qızı Seyrane hanımnıñ yanında yaşay. Onıñ bugün de-bugün 15 torunı ve 11 çevarası bar.
İşte şimdi, 87 yaşlı bu naraniy Üsniye qartanay bizim qarşımızda.
Köroğlu
Epos-destan
Zaman-zamanda, eski zamanda bir dane at baqqan adam olğan. O at baqqan adamnı Zulumbiy padişa özüne ala at baqmağa. Ana, Zulumbiy padişanıñ bir yaylası bar eken. O, yayladan er yılı nalog bir at ala eken. Ana, künlerden bir kün Zulumbiy padişası at baqqan adamnı yibere. Bar, dey, yayladan dey begengen atıñnı al dey... (Devami...)
Qırım milliy folklorınıñ tedqiqatçısı
Ahmet Ahay ve Mirer S.İ.
"Ahmet Ahaynıñ lâtifelerini sayıp çıqmaq mümkün degildir, çünki onıñ aqıl-feraseti, söz merginligi, azırcevaplığı ve uydurmacılıq ustalığı halqnıñ ömürinden yaratılıp, tükenmez bir çoqraq olaraq çoq yıllardan ve asırlardan berli fışqırıp turmaqta…"... (Devami...)
Eski defterdeki yazılar ve Çora Batır destanı
Qırımlı nesillerime
Bundan biraz vaqıt evelsi, Taşkent şeerinde (Özbekstan) yerleşken Alişer Navoi adına Devlet kütüphanesi zalında balaban masa başına yerleşip, qırım halqınıñ ceza (repressiya) yerlerinde milliy tilde çıqqan tarihiy "Lenin bayrağı" gazetini saifeleyim. Közüme sıcaqqanlı bir adamnıñ süreti çalındı... (Devamı...)
Qartanamnıñ yipişli quşağı
.
Menim adım Emine. Dülber Qırımnıñ İçki rayonı Qiyanlı köyünde yaşayım. Köyümizdeki 11 sanlı orta mektepte altıncı sınıfta oquyım. Mektebimizde ana tili derslerinde qırım tili ve edebiyatnı ögrenemiz. Evde ise, yalıñız ana tilde lafetemiz. Evimizde böyle tertip.... (Devamı...)