Ветанымнынъ хош аэнки...



Мерьем Ибраимова къырым миллий театро артисти – актрисасы

Аджайип къырым миллий артисти – актрисасы Мерьем Ибраимова 1919 сенеси февраль 28-де Къырымнынъ Акъмесджид (Симферополь) шеэринде догъду. О, он бир яшында экенде ана-бабадан оксюз къалды. Мектеп-интернатта тасиль алды. Сонъра, 1933 сенеси къырым миллий музыка-драма театр янындаки театро окъув юртуна окъумагъа кирди. Генч ве айны заманда истидатлы бу къырым къызы, 1936 сенеси мезкюр окъув юртуны битирип, театрге ишке кирди.

Затен, Мерьем ханым озюнинъ даа талебелик (студентлик) девиринде театрде саналаштырылгъан спектакллерде ойнап башлады. 1935 сенеси исе, о, театр артистлери труппасы эркянында Орта Асиягъа – Ташкент шеэринде гастрольде булунды.

Иште, театрге ресмий суретте ишке кирген сонъ, арадан чокъ вакъыт кечмеди о энъ истидатлы генч театр артислернинъ сырасындан ер алды. Мерьем Ибраимова къырым миллий, совет ве джиан классиклернинъ – драматургларнынъ саналаштырылгъан эсерлериндеки айдын образларны буюк меаретликле ойнады. Яш актриса Юсуф Болатнынъ «Арзы къыз», Георгий Мдиванининъ «Альказар», Александр Пушкиннинъ «Багъчасарай чешмеси», Алишер Навойининъ «Лейля ве Меджнун», Максим Горькийнинъ «Сонъкилери», Карла Гоццининъ «Шах къызы Турандот» ве дигер спектакллерде озь истидатыны даа зияде нумайыш япты.

Мерьем ханым иджад иле бир сырада джемаат ишлеринде де фаалиет косьтерди. О, 1938 сенеси Акъмесджид шеэр советине депутат сайланды. 1940 сенеси исе, Москва шеэринде (Русие) отькерильген Биринджи Бутюниттифакъ Театро Генчлери Конференциясына делегат сайланды…

Мерьем Ибраимова 1944 сенеси бутюн догъмуш миллети иле берабер сюргюнликке – репрессиягъа огъратылды. О Таджикстаннынъ Худжант (Ленинабад) шеэрине тюштю. Анда къырым миллий театро артистлери иле бирликте зенгинлештирюв – янъыдан ишлеп чыкъарув уран заводында чалышты. Олар уран филизини (руда) къолда сайлай эдилер…

1950 сенеси. Мерьем Ибраимованынъ ходжасы – белли къырым рессамы эм де актёры Сеит-Халиль Османов Сабрие Эреджепова, Эшреф Шемьи-заде, Халиль Гурджи киби бир талай къырым миллий медениет эрбаплары сырасында джезагъа огъратылды – апске къапатылды. Яш ана – Мерьем ханым элинде уфакъ бала иле къалды. Иш ёкъ, яшайыш бир тамам агъырлашты – яшамагъа имкян биле къалмады. Велякин, аят эп девам эте дегенлери киби, Мерьем Ибраимова яшамакъ ашкъына эп тырышты, достларынынъ ярдымы иле чызмаджылыкъ (чертёжный) зенаатыны менимседи, чалышты ве баласыны котерди. Сонъра, 1963 сенеси Ташкент шеэрине кочьти. Мында о, языджы Шамиль Алядиннинъ ярдымы – тевсиеси иле «Ленин байрагъы» газетасына ишке алынды ве нефакъагъа чыкъкъандже анда чалышты.

Мерьем Ибраимова 1990 сенеси Ветаны Къырымгъа къайтты ве янъыдан тикленильген къырым миллий музыка-драма театрде чалышып башлады. О Айше Диттанова, Сеит-Халиль Османов, Ильяс Бахшыш киби эски театро фааллери иле бирликте озь теджрибелерини Къырым миллий театрде чалышып башлагъан янъы несильге ашладылар. Бунынъле, къырым миллий санъат аньанелерининъ сакъланылып къалувына темель – земин яратылды.

Мерьем Ибраимова севимли ве айны заманда догъмуш театросынынъ иджадий омюрине бир тамам кирип кетти, Ветан театринде янъыдан догъгъан «Арзы къыз» спектакльнинъ заферли ильки темсилинде иштирак этти… Бундан сонъ о янъыдан яшарып «Адынъ чыкъкъандже – джанынъ чыкъсын», «Алим», «Эвленюв», «Ходжа Насреддин», «Аршын малалан», «Къадынчыкълар» киби сыра-сыра спектакллерде ойнады.

Юксек истидат саиби Мерьем Ибраимова 1994 сенеси «Украинада нам къазангъан артист» деген юксек унвангъа наиль олду.

Мерьем Ибраимова такъдир муджиби 1996 сенеси Америка Къошма Штатларына кетти. Бугунь де-бугунь о, огълу ве онынъ къорантасы иле Нью-Йорк шеэринде яшай.