Vetanimnin hoş aenki...



Seyran İbraim

Doğdı: 1965 senesi,
iyül 31-de

Doğğan yeri: Sultan-Segizbayev köy hocalığı (Aqqurğan rayonı, Özbekstan)

Yaşağan yeri: Acı-Qal köyü, Aqmescid rayonı (Qırım)


Milletim içün bir tac! (Seyran İbraimniñ nazmiyetinden nümüneler)


Fırtına quşunı añdırğan şair


Şair, publitsist Hacı Seyran Osman oğlu İbraim yüz biñlerle qırım safdaşları ile bir sırada, ğurbetlikte – Taşkent velâyeti (Özbekstan), Aqqurğan rayonı, Sultan-Segizbayev köy hocalığında doğdu, 1965 senesi iyül 31-de.

Seyran İbraim orta mektepni oqup bitirgen soñ orduda hızmet etti. Çeşit saalarda çalıştı. Qırım devlet sanayı-pedagogika institutında (şimdi universitet) tasil aldı. Qırım milliy jurnalistika kurslarında oqudı. O 1997 senesinden itibaren Aqmescid şeerinde neşir etilgen "QIRIM" gazetinde çalışa, mesül kâtib vazifesinde. Bunıñle beraber o özüniñ qalemi astından çıqqan felsefiy şiirlerini, mündericeli maqalelerini muntazam sürette matbuat saifelerinde bastıra. Şairniñ "Yañı yıl" serlevalı birinci şiirini 1989 senesi dünya yüzü kördi.

Seyran İbraim kendi ayatını icad ile bağlayaraq böyle dey:

"Babam Osman İbraim doğma Qırımnıñ manzaralı Albat köyünden ve anam Tefide Velişa qızı dağlar içinde gizlengen masal kibi Kermençik köyünden olup, Vetanıma, halqıma beslengen büyük sevgi maña işte olardan keçti – aşlandı. Bu aziz insanlar, maña er vaqıt ve er yerde adaletli, insaniyetli olmaq ile bir sırada aziz topraqnı – Qırımnı candan ziyade sevmekni aşladılar. Olar bizlerge – balalarına, (maña, apteme, ağamlara), balalıqtan Vetanımız aqqında, onıñ güzelligi hususta aytıp, biz evlâtlarını Qırımğa ketirip, Vetan qoqusı neqadar tesirli olğanını is ettirdiler.

Rahmetli babam ve anamdan Vetanımız aqqında ikâyelerni, halqımızğa yapılğan aqsızlıqlarnı – zorbalıqlarnı diñlep pek tesirlene edim. Neticede, elime qalem alıp, ana-babamnıñ söylegenlerini, alğan teessuratlarımnı kâğıtqa yerleştirem, şiirçikler yazam. Men o vaqıtları on dört yaşlarında edim.

Vetan toprağına ilki sefer, men 1981 senesi ayaq bastım…".

Ebet, Seyran İbraim Vetanına – ğayet qadimiy Qırım toprağına özüniñ ilki adımını atqanda, yüz biñlerle qırım safdaşları kibi, o da bütün vaqıt arz etip kelgen tılsımlı dünyası ile qavuştı. Qanatlandı. O aqlen Qırımnıñ fırtına quşuna (bürevestnik) çevirildi ve özüni kökke doğru tırmaşqan yüksek qayalar, dağlar, yaylâlar, bağlar, bağçalar, deñizler… – kendisini dülber Vetan manzarası üzerinde uçqan kibi is etti. O, hayalen, aziz vetanınıñ temiz mas-mavı kökünde ep uçtı, em de fırtına quşu tilinde, bar sesile: "Bu menim Vetanım! Bu menim Ana-Toprağım!.." dep bütün cianğa tellâl bağırdı…

İşte, Seyrannıñ yüreginden yanardağ (vulkan) kibi fışqırıp çıqqan böyle "tellâl" bir tamam onıñ icadında öz aksini tapmaqta:

Yer yüzünde güzel Qırım —

Milletim içün bir tac.

Tek Yurtunda menim halqım

Serbestligine muhtac.


Men eminim, Vetanımda

Halqım serbest yaşaycaq!

Baba-dede toprağında

Serbest devlet quracaq!

"Milletim içün bir tac".

Seyran İbraim Vetanında, akimiyet tarafından semetdeşleri qırımlarğa nisbeten yapılğan zulumlarnı körüp muğaydı, ğazaplandı… qalbindeki isyan daa pek quvet aldı, yanardağğa çevirildi. O, muqaddes küreşniñ endi mında – aziz Qırım toprağında devam etkenini añladı.

O defalarca milliy vekil sıfatında Moskvada bulundı. 1987 senesiniñ yazında sovet imperiyasınıñ bütün köşelerinden özen kibi aqıp, Kreml qaburğasındaki meydanlarda toplanıp, qadimiy Vetanları – Qırımnı qaytarıp bermelerini talap etken biñlerle qırımlarnıñ sırasında işte Seyran İbraim de bar edi… Fursattan faydalanıp,bu yerde şunı da qayd etmek lâzim ki, mıtlaqa vaqıt-saatı kelir, sağlam ilim-fen dünyası tarafından qırım milletiniñ – qırımlarnıñ 1987 senesi ve ondan evelki devirlerde yapqan misli yoq tarihiy areketleri ögrenilir ve kommunist qurumınıñ dağıluvında – onıñ cian tarihındaki burulış ceryanında tutqan yerine degerli qıymet kesilir, İnşalla…

Söylemek istegenimiz, Seyran İbraim kendi icad qalemini em publitsistika em de nazmiyet janrlarında çalıştıra. O özüniñ publitsistika maqalelerinde semetdeşleriniñ-qırımlarnıñ ceza yerlerinden Vetanlarına avdet oluvları ile bir sırada, olarnıñ aziz topraqarında metanet ile bütün manialarnı yeñip, Qırım bağrında qaviy tamır atıp, o tamır kettikçe qadimiy – mağrur – qaramanane ecdadlarınıñ tamırları ile aşlanıp – eklenip, ep qaviyleşip barğanını köstermege tırışa.

Şairniñ qalemi astından çıqqan nazm eserlerinde ise, esasen qırımlınıñ yaşayışını, tüşüncesini, arzu-ümütini, dünyabaqışını – felsefesini, parlaq kelecekke büyük işanç beslegenini ifadeley. Bunıñle bir sırada, şair, insan oğlu insan nasıl bir vaziyette bulunmasın o başını çalıştırmalı, bu ğayet mürekkep ayatnıñ enişli-yoquşlı yollarından muqaytlıqle adımlamalı, yolunı şaşırmamalı, aks alda bataqlıqqa tüşüp, anda da ğarq olup ketmek mümkün degen fikirni ileri süre. Bir sözle söylegende, şair, insannı doğru yolğa – haq yolğa davet ete:

Ey, vetandaş! Halqıñdan sen ayırılma,

Duşmanlarğa boysunma, yüzüñni saqla…

Yalanlar alemine dalıp, tiz çökme,

Evlâtlarnıñ yüzüne çirkefler tökme.

Ayağıñda qaviy tur, bu künler keçer –

Yer yüzünde adalet erte-keç yeñer.

"Adalet yeñer".

Ya da:

Faqır olup yaşasam da,

Ar-namusımnı coymam.

Quru ötmek aşasam da,

Parağa men satılmam…

"Vetanımdan vazgeçmem".

Hacı Seyran Osman oğlu İbraimniñ nazmiyetiniñ ekseriyet qısımı işte böyle felsefe ile suvarılğandır.