Mühterem dostlar, 1944 senesi qırımlarnıñ sürgünlikte – cezağa oğratılğan yerlerde, Allanıñ ikmetile bir sıra milliy medeniyet ocaqları doğdı. İşte o zamanları sovet imperiyasınıñ türlü yerlerine sepilip taşlanğan qırımlar içün, o milliy medeniyet ocaqları maneviy yemek sıfatında hızmet etip bardı. Böyle maneviy yemeklerden birisi Özbekstan devlet Radiosında çalışıp başlağan qırım tilinde yayınları muarririyetidir.

Bu medeniyet ocağı, yani radio, Vetanından biñlerle kilometr mesafede – rezervatsiyalarda ep qırılıp elâk olup barğan qırımlarnı misli yoq maneviy yemek ile teminlep başladı. Bu maneviy yemek ise, aman-aman er bir qırımlığa barıp çıqa edi. Sebebi, ekinci cian cenki devirinde sovet imperiyası içerisindeki cemi köylerde ve şeerlerde direklerge (stolbalarğa) endi radiouzeller yerleştirilgen olup, ondan muntazam sürette cebe haberleri oqula edi. Söylemek istegenim, cezağa oğratılğan qırımlarğa da (hususan Özbekstanğa tüşkenlerge) mezkür radiouzellerniñ faydası büyük oldu.

Özbekstan radiosında qırım tilinde ilki yayınlar bir qaç daqqa devam etilip, özbek diktorı eşittirilecek türküniñ serlevasını ve artistniñ adını özbek tilinde oquy edi. Soñra, kettikçe, "mustaqil" qırım tilinde yayınları muarririyeti çalışıp başladı.

Özbekstan Teleradiokompaniyası qırım tilinde yayınları muarririyetinde bir sıra hadimler çalışıp keldi. Bu yerde olarnıñ adlarını añıp keçmek istedim. Fatma Ametova, Amet Mefayev, Timur Dağcı, Server Arifov, Dilâra Seitcelileva, Cevdet Ametov, Server Bekirov, Qurtümer Şakirov, Zera Rustamova, Fikriye Cemaledinova, Fevziye Haybullayeva, Leonora Nuriyeva ve bu sözlerniñ – metnniñ müellifi Yusuf Ali Özbekstan Radiosı qırım tilinde yayınları muarririyetinde faaliyet kösterdiler…

Bu yerde, menim bala qalbimde bir ömür siñip qalğan bir levhanı ikâye etmek isteyim... Men, qararle altı – yedi yaşlarında, ufaq balayım. Yaz künleri. Evimizniñ artından balaban taşölı keçe. Men aqrandaş balalarle oynap toysam kerek, yol boyu evimizge taba doğruldım. Evniñ artında sırtını ev divarına tayandırıp, tizlerine çökken anamğa közüm tüşti. Anamnıñ dülber közlerinden çıpır-çıpır yaşlar tamlay. Mendeki bala yüreçigi raatsızlanıp – çapalanıp başladı. Şu an qulağıma qırım tilinde yañğırağan yır eşitildi. Yır nağmeleri bizden eki – üç kilometr mesafede yerleşken "MTS" denilgen qasabadan pamuq zanlarından keçip kelmekte. Radiouzelden qadın icrasında halq türküsi yañğıray edi. Allanıñ rahmetinde olsun anam Ayşe Kerim qızı, işte o vaqıtı türküniñ tesirinden ağlamaqta edi…

Bu vaqiadan soñ çoq yıllar kelip keçti. Allanıñ ikmetile, taqdir meni aynı şu Radioğa (endi o, Özbekstan devlet Teleradiokompaniyası, denile edi) ketirip qoydı. Daa doğrusı, Özbekstan Teleradiokompaniyası qırım tilinde yayınları muarririyetinde başta diktor, soñra muarrir, daa soñra müdir vazifelerinde çalıştım.

Özbekstan devlet Teleradiokompaniyasında aman-aman on sene çerçivesinde faaliyet köstergen olsam da, bütün vaqıt – hususan er keresinde studiyada mikrofon qarşısına oturğanımle, Özbekstannıñ kenar bir bucağında yerleşken Kattamiñ köyü, taşöl, evimizniñ artına – divarğa tayanıp oturğan anamnı, anamnıñ közyaşlarını, uzaqtan eşitilgen bese-belli Sabriye Erecepova icrasında olsa kerek, türkü nağmeleri… kinotasma kibi ardı-sıra közlerim ögünden keçe. Aziz Anamnıñ Aziz Ruhı menimle beraber studiyada – yanaşamdaki skemlede oturğanını bütün barlığımle sezem. Bu da tabiatnıñ bitmez-tüknmez sırlarından biri olsa kerek…

Bizim saytımıznıñ aziz mühlisleri, aydıñız, endi keçmişke döngen mezkür radioarhivine dalayıq ve andaki saqlanılıp qalınğan bazı bir radioyayınlarnı diñleyik. Zanımızca, mındaki, yani arhivdeki yayınlar ve ileride yerleştirilecek yazılar iç birimizni lâqayd qaldırmaz İnşalla!

Tarihiy radioyayınlarına keçmezden evel, bu yerde bir şeyni daa qayd etmeli ki, Özbekstan devlet Teleradiokompaniyası qırım tilinde yayınları muarririyetiniñ, (obrazlı aytqanda), altın deviri, keçken biñ yıllıqnıñ soñki senelerine doğru kele. Sebebi, bu devirde, Sovetler Birligi çerçivesinde başlanğan yañıdan quruv (perestroyka) ceryanı endi bayağı surat alğan edi.

Bu tarihiy ceryandan mahsuldarlı faydalanğan qırım tilinde yayınları muarririyeti ğayrı zenaatdaş muarririyetlerge nisbeten bayağı farqlı edi. Bu fikirniñ kerçek – aqiqat olğanına, keliñiz beraber emin olayıq!

Böylelikle, VETANIMNIÑ HOŞ AENKİ saytında Özbekstan devlet Radiosı, qırım tilinde yayınları muarririyeti arhivinden yayınlar…