Ветанымнынъ хош аэнки...



⇦ Балалар саифесине къайтмакъ

⇦ Арзы Алиеванынъ саифесине къайтмакъ
















Джиан эдебиятындан

Жозеф Кундал





(Англия эдиби)


Алтын сач ве учь аюв
Икяе


Бир бар экен, бир ёкъ экен, бир заманлары орманда учь аюв яшай экен. Балабан Баба-Аюв, орта бойлю Ана-Аюв ве бир де кичкине Бала-Аювчыкъ.

Олар, орманда эки къатлы уфакъ бир эвде яшайлар. Эвде учь дане скемле бар. Балабан скемле Баба-Аювынъ скемлеси, орта буюкликте скемле Ана-Аювнынъ скемлеси ве уфачыкъ скемле де, Бала-Аювнынъ, яъни Аювчыкънынъ скемлеси.

Юкъарыда экинджи къатта исе, учь дане кроват-ятакъ бар. Буюк кроват Баба-Аювынъ ятагъы, орта буюкликте кроват Ана-Аювнынъ ятагъы ве уфачыкъ кроват кичкине Аювчыкънынъ ятагъы.

Бир куню Ана-Аюв эрте къалкъып, сабалыкъ емегине боткъа пиширди. Эписи софра башына кечип ерлештилер. Ана-Аюв Баба-Аювгъа балабан чанакъкъа, озюне орта буюкликте чанакъкъа ве Аювчыкънынъ уфакъ чанагъына боткъа толдурды. Амма боткъа пек сыджакъ, оны ашамакънынъ чареси ёкъ.

Аювлар боткъа бираз сувусын деп, чанакъларыны софрада къалдырып, ормангъа кезинмеге чикътылар.

Тамам шу куню саба маалинде, Алтынсач адлы кичкине бир къызчикъ да, орманда кезинмекте.

Къызчыкъ учь аюв яшагъан эвнинъ янына келип чикъты. О, къапыны такъылдатты. Амма ич бир кимсе онъа: «Хош кельдинъ! Буюр! Кир!» демеди.

Алтынсач къапыны ачып, ичери кирди. Одада учь скемлени коре. О, буюк скемлеге тырмашыып, анда отурды. Амма бу скемле онъа пек къатты дуюлды. Орта буюкликте скемле онъа пек йымшакъ кельди. Уфакъ скемле исе, онъа тамам келишти. Амма, Алтынсач онъа отургъанынен, уфакъ скемле не ичюндир бозулды, парча-парча къырылды...

Сонъра, Алтынcачнынъ козьлери боткъа толу чанакъларгъа тюшти.

– Мен пек ач олдум, ашамагъа истейим, – деди о озь-озюне.

Алтынсач чанакълар ичиндеки боткъаларнынъ дадыны бакъты. Онъа балабан чанакъта олгъан боткъа пек сыджакъ кельди. Орта боюкликте чанакънынъ ичиндеки боткъа пек салкъын корюнди. Уфакъ чанакътаки боткъа исе, онъа тамам келишти, онынъ дадыны пек бегенди. Алтынсач оны сонунадже ашап битирди.

Алтынсач ашап тойгъан сонъ, о юкъары экинджи къаткъа котерильди ве андаки кроватларны-ятакъларны сынап бакъты. Боюк кроват-ятакъ онъа пек къатты кельди. Орта буюкликте кроват-ятакъ пек йымшакъ корюнди! Амма о уфакъ кроват-ятакъны пек бегенди!.. Алтынсач онынъ устюне узанып ятты ве юкълап къалды.

Бир къач вакъыт кечкен сонъ, ормандан буюк Баба-Аюв, орта бойлю Ана-Аюв ве кичкине аюв баласы – Аювчик эвлерине къайтып кельдилер.

Олар босагъадан ичери адым атар-атмаз, эвлеринде бириси олгъаныны дуйдулар.

– Хм…м, – деди Баба-Аюв озюнинъ алчакъ къаба сесинен. – Эвимизде бириси бар!

– Кулагъынъа къуршун... Алла къорусын! – деди Ана-Аюв орта сеснен.

– Ава-а-й! – багъырды индже сеснен кичкине Аювчыкъ. – Кимдир меним скемлемге отурып, оны къыргъан.

Cонъра олар эписи софрагъа – софра тарафкъа чевирильдилер.

– Бириси меним боткъама далып онынъ лезетини бакъкъан, – деди Баба-Аюв алчакъ къаба сеснен.

– Бириси меним боткъамнынъ ичине далгъан! – деди Ана-Аюв орта сеснен.

– Кимдир боткъамнынъ эписини ашагъан, манъа ич бир шей къалдырмагъан! – деди ынджынып, аюв баласы – Аювчыкъ.

Энди учь аюв гъыйчылдагъан вердивенден бириси гюм-гюм-гюм, даа бириси тырс-тырс-тырс ве бириси даа атлама-атлама-атлама аякъ давушларынен юкъары чыкътылар.

– Хм-м-ф, – деди Баба-Аюв алчакъ къаба сесинен – Бириси, меним краватымда яткъан.

– Бириси меним тёшегимде ятып юкълагъан, – деди Ана-Аюв орта сесинен.

– А-ва-ай, джаны-ым! – багъырды индже сеснен кичкине аюв баласы – Аювчыкъ. – Кимдир меним краватымда юкълай!

Алтынсач бу арада козьлерини ачты ве учь аювны корьди.

– Вай! – деп абдырады Алтынсач.

Алтынсач шимди аювларны корюп, ойле бир тааджипленди ки, шашмалагъанындан пенджереден азбаргъа секирип тюшти. О артына бакъмадан табана къувет, кенди эвине тараф ёл алып чапты.

Алтынсач бу вакъиадан сонъ, бир даа аювлар яшагъан эвге якъынлашмады.