Рафти Къувурчыкъ - къара къокъла. Онынъ къара юзю, къара сачы, къаве ренкли козьлери, къырмызы агъызы ве беяз къар киби тишлери бар.

Сиз билесиз не ичюн онынъ лагъабы ойле? Сачлары ичюн. Онынъ сачлары къувурчыкъ. Онынъ ичюн ады Рафти Тафти (Къувурчыкъ).

Рафти Къувурчыкъ саба эрте турмагъа севмей. Сабаларнынъ биринде: «Турмагъа ваакъыт кельди Рафти Къувурчыкъ», - деди анасы. «Мен турмагъа истемейим», - деди Рафти Къувурчыкъ. «Сен сюрприз къазанмагъа истейсинъми?» - деп сорады анасы. Рафти Къувурчыкъ сюрпризлерни пек севе. О козьлерини патлатып: «Эбет», - деди. «Менден санъа сюрприз бар. Тез тур», - деди анасы. Рафти Къувурчыкъ сюрпризни корьмеге пек истеди. О сорады: «Сюрприз лезетлими?» - «Ёкъ, лезетли дегиль», - деди анасы. «Мен оны ашап олурыммы?» - «Ёкъ, сен ашап оламасынъ». - «Я оныннен ойнап олурыммы?» «Ёкъ, сен оныннен ойнап оламасынъ». - «О недир?» «О янъы къырмазы быджакъ». «О, тек быджакъ мы? Бу яхшы сюрприз дегиль. Мен бойле сюрприз бегенмедим», - деди Рафти Къувурчыкъ.

«Амма быджакъны беш джобы бар», - деди анасы. Рафти Къувурчыкъ кроватындан сычрап турды. О бахтлы.

Саба тургъан сонъ, Рафти Къувурчыкъ талим япып, ваннагъа кирьди. Ваннада о юзюни, эллерини ювды, тишлерини темизледи. Сонъ ятакъ одагъа кирип, озюнинъ къырмызы быджагъыны кийди. Быджагъыны пек бегенди. О энъ бахтлы къокъла эди! Анасы оны саба емегини ашамакъ ичюн, ашханеге чагъырды. Анасы онъа боткъа ве сют къойды ве багъчаларына чалышмагъа кетти. О арада оларнынъ багъчасына кимдир кельди. Рафти Къувырчыкъ ким олгъанынъы корьмеге истеди. О пек тез пенджереге секирди. Олгъан боткъа онынъ къырмызы быджагъыа авдарылды! О не япмагъа бильмеди! «Не япайым, быджагъымы ювайыммы?!» - деп, тюшюнди Рафти Къувурчыкъ ве ваннагъа чапып кирьди, быджагъыны къайнагъан сувны ичине ташлады.

Анасы ваннагъа кирди ве шашып къалды. Шу арада Рафти Тафти устюне сылакъ быджагъыны кийди. Анасыны айретте къалдырды: «Рафти Къувурчыкъ, сен асыл утанмакъ не олгъаныны билесинъми?»

Сонъ анасы устюндеки быджагъыны чыкъартып, онъы ювды. О Рафти Къувурчыкъкъа эски къаверенки быджагъыны берди.

Ойле де, Рафти Къувурчыкъ озь янъы къырмызы беш джобли быджагъыны достларына косьтерип олмады, олар о дюльбер джоблерге чокъ шей къоймакъ мумкюн эдилер: къанфетлер, оюнджакълар ве даа башкъа шейлер!

Рафти Къувурчыкъ Къокъла коюнде яшай эди. Бу койде яшагъан адамлар пек гузель ве мераметли эдилер.

Кимерде бир исе оларнынъ коюны ярамай ве хайырсыз адам зиярет эте эди. Бу бейге Шиллинг-базиргян дей эдилер. О койде пейда олса, бутюн къокъла-балалар тез-тез эвлерине къача эдилер.

Шеэр ичинде Шиллинг бейнинъ оюнджакъ тюкяны бар эди. О, тюкянда баллонлар, аючыкълар, шамеклер, жирафелер, копеклер ве мышычыкълар, ве башкъа оюнджакъ айванчыкъларны, къокълаларныда сата эди.

Куньлерининъ биринде Шиллинг бей кене де койде пейда олгъанда, бутюн къокъла-балалар эвлерине къачип кетелер. Рафти Къвурчыкъ да эвине шашылды. О заман анасы эвде ёкъ эди.

Шиллинг бей оларнынъ эвине келип, деди: «Ким азачыкъ шенъленмеге истей? Ким шенъленмеге севе? Ким вакъытны яхшы кечирмеге истей? Мен иле юринъиз! Келинъиз, дюньяны корейик». Эльбетте, Рафти Къувурчыкъ Шиллинг бейнен кетмеге истемеди, чюнки оны севмес эди.

Лякин, Рафти Къувурчыкъта бир гъайе пейда олды. О Шиллинг бейнинъ пешинден гизли кетмеге къарара келе. Ве Шиллинг бей Рафти Къвурчык яшагъан эвинден узакълашып, чевре-чете бакъмайып озь ёлуны девам эткен сонъ, Рафти Къувурчыкъ бейнынъ козюне корюньмейим деп, артындан яваш-яваш кетти (изълей)…

Апансыздан, Шиллинг бей чевирильди ве бар кучюнен Рафти Къвурчыкъкъа атылып, онъы тутты. «Не де олса, мен сени туттым! Пек гузель къокъласын! Сени сатып, чокъ пара къазанырым!» - деди Шиллинг бей ве Рафти Къувурчыкъны озюнинъ чувалына ерлештирип ёлыны девам этти. Рафти Къувырчыкъ исе чувал ичинде отырып тюшюнъджее далды: насыл чарелер тапмлы да онынъ ичинден чыкъмалы. Ниает, онъда бир фикир догъды: «Онынъ джебинде ине бар да!..» Амматын Рафти Къувырчыкъ: «Выз… – выз…» - деп, вызылдамая башлай. Сонъ исе инени ала да, Шиллинг бейнинъ аркъасына санча. Шиллинг бей, шашмалап, секире ве бирден чувалыны ерге быракъа: «Ялварам, ярдым этинъиз, ярдым этинъиз манъа..!» - деп, ферьяд котерип, эвине тараф чапып кете. Къачып кетсе де, чувалыны ерге ташласа да, амма Рафти Къувурчыкъ чувалдан чыкъмагъа чаресинъы ич тапып оламай.

Бу арада янындан балабан мияв къуш учип кете экен. О ердеки чувалны коре, онынъ ичинде бир шей бар олгъаныны анълай ве кузюгинен чувалны ерден котерип ювасына алып кетире.

«Бу чувалда акъшамлыкъ ашамагъа бир шей бармы?» - деп сорай ходжасындан Ана-Мияв къуш. «Акъшамлыкъ, ашамагъа не бар?» - деп сорайлар уч сабийлер. «Багъышланъыз, мен бу арада бир шей айтып оламам», - деди, Баба-Мияв къуш. «Мен беллесем бу гузель лезетли тавшандыр. Келинъиз бакъайыкъ, о ким экен?» Баба-Мияв къуш чувалны ача. Ве оларнынъ узерине Рафти Къувырчыкъ пейда ола.

«Вай, бу недир?» - деп сорады къушчыкълардан бири. «Бу къара тавшан мы?» - «Ёкъ, о тавшангъа ошамай, онынъ къулакълары ойле узун дегиль», - деп айты Баба-Мияв къуш. «Бу бельки къара мышыкътыр ?» - сорады даа бир къушчыкъ. Олар не олгъаныны анъламай эдилер. «Яхшы, бу гузель ве лезетлидир», - деп тюшюнди аналары. «Мен беллесем, биз лезетли акъшамлыкъ емеги азырларыкъ». О Рафти Къувурчыкъны пальтосыны, кольмегини ве аякъапларыны чыкъарып башлады. «Токътанъыз, токътанъыз», - деди Рафти Къувырчыкъ. «Мен къокълам. Онынъ ичюн де сиз мени ашап оламазсыз!» - «Я не ичюн ашап оламамыз?» - деп сорадылар учь бала. «Чюнки мен зеэрлим, пек зеэрлим». - «Чокъ языкъ!» - деп айты Ана-Мияв къуш. «Бизге айтып анълаткъанынъ чокъ гузель, сагъ ол». - «Бир шей дегиль», - деди Рафти Къувурчыкъ. «Эвге къайтмакъ вакъыты кельди. Анам мени беклей. Багъышланъыз акъшамлыкъ емеги ичюн.» - «Сагълыкънен бар!» - деди Мияв къуш къорантасы. «Чокъ языкъ сен зеэрлисинъ.Сагълыкънен бар!» Рафти Къувырчыкъ тез-тез эвине чапып кетти. Анасы Рафти Къувурчыкъны корип пек къуванды. Оны ювундырды ве темиз урба берди: кок штан, темиз чораплар ве къырмызы кольмек. Сонъ исе емек теклиф этти: эки алма, он къанфет ве бир фильджан чай. Акъшам емеги пек лезетли, ода исе пек сыджакъ эди! Мен дюньяны корьдим ве шенълендим», - деп тюшюнди Рафти Къувурчыкъ. «Амма, эвден де гузель ер ёкътыр.»

Рафти Къувурчыкъ эр вакъыт бахтлы эди. Амма куньлерде бир кунь, озюни бахтсыз дуйды. Бахтсызлыкъ Шиллинг-бейнинъ оюнджакъ тюкяны акъында тюшюнгенде пейда ола эди. Рафти Къувурчыкъ оларны сатмагъа истегенлерини биле эди.

Озь фикирини досты Гульге бильдирди: «Биз мистер Шиллингни оюнджакъ тюкянында олгъан оюнджакъларгъа ярдым эте билемиз».

«Мен беллесем элимизден бир ярдым кельмез», - деп айты Гуль (Роза). «Шеэр коюмизге якъын дегиль. Тюкянны пенджере ве къапулары эр вакъыт къапалы, Мистер Шиллинг исе ярамаз адам!»

«Кель, тюкянгъа гедже барайыкъ. Мен беллесем, биз тюкян ичине кирип, къокълаларгъа ярдым эте билирмиз», - деп айты Рафти Къувурчыкъ.

«Яхшы мен сеннен разым», - деп айты Гуль. О куню Рафти Къувурчыкъ ве Гуль эртедже яттылар, аналарына исе озьлерини ярамай дуялар деп анълаттылар. Аналары гедженъиз хайыр деген арада, тёшеклеринден турып кийиндилер ве ёлгъа чыкътылар.

Дагъ ичинден тез вакъытта шеэрге барып чыкътылар.

Кокте ай корюнди.

Олар ёлларыны эп девам эте эдилер.

Олар гольны ве юксек байырларны кечтилер.

Шеэрге келип еткенде энди гедже эди. Сокъакъларда кимсе ёкъ, эвлерде исе ярыкъ биле корюнмей эди.

Ниает, Мистер Шиллингнинъ тюкянына келип еттилер. Бутюн къапу ве пенджерелер къапалы эди. Олар эвге насыл кирьсинлер?! Рафти Къувурчыкъта бирден гъае пейда олды.

«Баджа!» - деди о. «Биз баджадан эвге кирип олурмыз!»

Гуль баджадан кирьмеге истемеди, амма озь дуйгъуларыны косьтермеди: «Яхшы кель барайыкъ!»

Рафти Къувырчыкъ эльбетте биринджи олып кетти. Гуль исе онынъ пешинден барды. Баджаны ичини асыл бегенмедилер, о узундан-узун эди! Неде олса, ода ичине тюштилер. Ода ичинде ярыкъ ёкъ эди, о себептен олар бир шейчик корьмедилер. Амма: «Хурр…хурр…хурр», - деген сес эшиттилер.

Олар бирден ким ве не олгъанынъы анъламадылар ве о себептен не япаджакъларыны бильмедилер. «Яхшы, мен беллесем бу домуздыр», - деди Рафти Къувурчыкъ. Не ичюн Мистер Шиллинг домузны одада тута?» - деп тюшюнди Гуль. «Мен шимди фенерни якъарым ве домузнъы къайда олгъаныны корермиз», - деди Рафти Къувурчыкъ. О озь фенерини якъты, лякин олар домузны корьмедилер. Мистер Шиллинг исе кроватында: «Хур… хур», - деп юкълай эди! Кроват янындаки маса устюнде, олар эки анахтар корьдилер. Рафти Къувырчыкъ тезликнен анахтарларны алды ве оюнджакъ одасына кирьдилер. Анда пек чокъ огълан ве къызчыкъ оюнджакълары бар эди: балабан ве уфакъ, къара ве беяз, къаверенки ве сары, эски ве янъы… Оюнджакълар Рафти Къувурчыкъны ве Гульни корип пек къувандылар.

Сиз, бизлерни Мистер Шиллингнинъ тюкянъындан къутармакъ ичюн кельдинъиз. «Эльбетте», - деди Рафти Къувурчыкъ ве Гуль. «Ялварамыз, бизге мындан чыкъмагъа ярдым этинъиз, Мистер Шиллингнинъ эвинде яшамакъ чокъ агъыр. О, эр вакъыт ачувлы, пек ярамай адам. Биз исе эр вакъыт ачмыз ве тюшкюн алдамыз, ярдым этинъиз!» - «Биз элимизден кельгенини япармыз,» - деп айты Рафти Къувурчыкъ. Рафти Къувурчыкъ тюкянны къапусыны ачты. Сокъакъта бир кимсе ёкъ, эвлерде ярыкълар ёкъ, гедже укюм сюре эди.

«Биз Къокъла Коюне насыл этип къайтармыз?» - деп тюшюнди Рафти Къувырчыкъ. «Къокълалардан, кимерси уфачыкъ балалар. Олар юрип оламазлар. Мен не япмакъ кереким?» Сонъ, онда бир гъае пейда олды. Тюкянда пек чокъ араба оюнджакълары бар эди. «Мен не япмасыны билем! - деди о. - Бегенген арабаларгъа отурынъыз! Бойле этип, биз Къокъла коюне къайтырмыз!»

Эписи къокълалар арабаларгъа миндилер. Тез вакъытта Къокъла коюне барып еттилер. Ана ве бабалар, балалар эвлеринден къуванып чыкътылар. Къокълалар балаларны корип пек къувандылар. Рафти Къувурчыкъкъа ве Гульге озь тешеккюрлерини бильдирдилер. Рафти Къувурчыкъ ве Гуль пек бахтлы эдилер.

Шимди исе оларнынъ пек чокъ янъы ве гузель достлары бар.