Джиан эдебиятындан
(Сырлы Боджек (божья коровка) осюмлик битлерни – тляны ашагъаны ичюн о бахчеван, бостанджы ве чечек асрайыджыларнынъ буюк севгисини къазанды).
Куньлернинъ биринде, саат беш къарарларында, эки сырлы боджек осюмлик битлеринен къаплангъан айны бир япракъкъа келип къондылар. Япракънынъ сагъ тарафында ерлешкен къардашджан Сырлы Боджек эр вакъыт озюнынъ емегинен болюшмеге азыр. Япракънынъ cол тарафында ерлешкен башкъа бир тербиесиз Сырлы Боджек исе, осюмликте олгъан бутюн битлерни озюне къалдырмакъ ичюн атта ракъибинен талашмагъа биле азыр. О пек къызматабан (вспыльчивый).
Ачувындан озюне сыгъмагъан, кендине ер тапамагъан, зеэр тилли, худжур табиятлы Сырлы Боджек апансыздан къайдаларгъадыр учып кетти.
Саат алты къарарларында тербиесиз Сырлы Боджек Арыгъа (оса) расткеле ве ондан сорады:
– Меннен талашмагъа-дёгюшмеге истейсинъми, бунъа азырмысынъ?
– Эгер де, исрар этесинъ исе, (настаиваешь) эбет, азырым! – деп, джевапланды Ары.
Амма къызматабан Сырлы Боджек Арыгъа:
– Сен етерли дережеде боюк дегильсинъ! – деди де, онынъ янындан ашыкып учып кетти.
Саат едилерде, тербиесиз Сырлы Боджек ёлда Мыйыкълы Къонъузгъа (жук рогач) расткельди. Сырлы Боджек ондан сорады:
– Мен иле талашмагъа истейсинъми?
– Эльбетте, эгер сен талап этесинъ исе!.. – деп, сырлы шыкъылдады (щелкнул) Мыйыкълы Къонъуз.
Амма Cырлы Боджек Мыйыкълы Къонъузгъа:
– Сен етерли дережеде балабан дегильсинъ! – деди де, бу ерден учып кетмеге давранды.
Тербиесиз Сырлы Боджек саат секизде Бешик Боджекке (богомол) расткельди.
– Меннен талашмагъа истейсинъми? – сорады Бешик Боджектен зеэр тилли, худжур табиятлы Сырлы Боджек.
– Эгер исрарлы талап этесинъ исе, мен бунъа азырым! – деди Бешик Боджек аякъларыны Cырлы Боджек олан тарафгъа узатып.
Амма шу мерреде, Cырлы Боджек онъа:
– Сен етерли дережеде буюк дегильсинъ! – деди де, онынъ янындан учып кетти.
Тербиесиз Сырлы Боджек саат докъузларда Торгъайны расткетирди.
– Мен иле талашмагъа истейсинъми? – сорады ондан зеэр тилли, худжур табиятлы Сырлы Боджек.
– Эгер исрар этсенъ! – деди Торгъай озюнинъ кескин чокъучини (острый клюв) ачып.
Амма Cырлы Боджек онъа деди:
– Сен етерли дережеде балабан дегильсинъ!
О шай деди де, бу ерден учып кетмеге – узакълашмагъа ашыкъты.
Саат онда Сырлы Боджек Денъиз Кыъскъачына (морской рак) расткельди.
– Меннен талашмагъа истейсинъми? – сорады Денъиз Къыскъычындан зеэр тилли, худжур табиятлы Сырлы Боджек.
– Эгер исрар этесинъ исе… (настаиваешь)! – деди Денъиз Кыскъычы озюнинъ къыскъычларыны гъыйчыртдатып (щелкнув клещями).
Амма тербиесиз Cырлы Боджек онъа деди:
– Сен етерли дережеде буюк дегильсинъ! – деди де о ерден узакълашып кетти.
Саат он бирде исе, Сырлы Боджек Кокарчагъа (скунс) расткельди.
– Меннен талашмагъа истейсинъми? – сорады Кокерчадан зеэр тилли, худжур табиятлы Сырлы Боджек.
– Эгер де сен исрар этесинъ исе, мен азырым! – деди Кокарча озюнинъ къуйругъыны котерип.
Амма Cырлы Боджек деди:
– Сен етерли дережеде балабан дегильсинъ!
Сырлы Боджек бойле деп, бу ерден кетмеге ашыкъты.
Сырлы Боджек, саат он экиде Боа Йылан (удав) иле кършилашты.
– Мен иле талашмагъа истейсинъми? – сорады ондан зеэр тилли худжур табиятлы Сырлы Боджек.
– Эгер исрар этейсинъ исе, мен уйле емегимни ашагъан сонъ (о уйлелик емегине сансарны азырлады) сеннен талашмагъа азырым! – деди Боа Йыланы.
Амма Cырлы Боджек Боа Йылангъа:
– Сен етерли дережеде буюк дегильсинъ! – деди де о ерден учып кетти.
Саат бирде о Сыртланны (гиена) расткетирди.
– Меннен талашмагъа истейсинъми? – сорады ондан зеэр тилли, худжур табиятлы Сырлы Боджек.
– Эгер де исрар этейсинъ исе, азырым! – деди Сыртлан кулюмсиреп ве озюнинъ кескин тишлерини косьтерди.
– Сен етерли дережеде балабан дегильсинъ! – деди онъа Cырлы Боджек ве учып кетти.
Саат экиде о Гориллагъа расткельди.
– Мен иле талашмагъа истейсинми? – сорады ондан зеэр тилли худжур табиятлы Сырлы Боджек.
– Эгер исрар этесинъ исе, истейим! – деди Горилла, озь кокюсини юмрукълап.
– Сен етерли дережеде ойле балабан дегильсин! – деди онъа Cырлы Боджек ве учып, Горилладан узакълашты.
Саат учьте о Керкеданны (носорог) расткетирди.
– Мен иле талашмагъа истейсинъми? – сорады ондан зеэр тилли худжур табиятлы Сырлы Боджек.
– Эгер исрар этсенъ, талашайыкъ! – деди онъа Керкедан, бойнузларыны ашагъы эгип.
– Сен етерли дережеде балабан дегильсинъ! – деди онъа Cырлы Боджек ве бу ерден учып кетти.
Саат дёртте о Фильге расткельди.
– Мен иле талашмагъа истейсинъми? – сорады ондан зеэр тилли худжур табиятлы Сырлы Боджек.
– Эгер исрар этесинъ исе, мен азырым! – деди Филь, хартумыны котерип.
– Сен етерли дережеде боюк дегильсинъ! – деди Cырлы Боджек ве учып кетти.
Саат беште о Балина Балыгъына (кит) расткельди.
– Меннен талашмагъа истейсинъми? – сорады ондан зеэр тилли худжур табиятлы Сырлы Боджек.
Амма Балина Балыгъы онъа джевап бермеди.
Он беш дакъкъадан сонъ, табиятсыз Сырлы Боджек Балина Балыгъынынъ ялдавучына (плавник) келип къонды.
– Мен иле талашмагъа истейсинъми? – сорады Cырлы Боджек Балина Балыгъындан.
Амма о кене джевап бермеди, индемеди.
Саат беш бучукъта Сырлы Боджек Балина Балыгъынынъ дигер ялдавучына учып келип къонды.
– Мен иле талашмагъа истейсинъми? – текрар сорады табиятсыз Cырлы Боджек Балина Балыгъындан.
Амма табиятсыз Сырлы Боджек озюнинъ берген суалине джевап алып оламады.
Саат беш къыркъ беште, табиятсыз Сырлы Боджек Балина Балыкънынъ къуйругъына келип къонды.
– Мен иле талашмагъа истейсинъми? – деп, ондан текрар сорады зеэр тилли худжур табиятлы Сырлы Боджек.
Лякин Балина Балыгъы ич бир шей демеден, озюнинъ къуйругъынен Сырлы Боджекке ойле бир ШАМАР яндырды ки... табиятсыз Сырлы Боджек башта океан узеринден, сонъра ер узеринден кечип... ниает къардашджан Сырлы Боджекнинъ янына келип тюшти.
Яъни, саат алтыда табиятсыз Сырлы Боджек бир вакъыты къалдырып кеткен япракъ устюне текрар къонды.
– Сенинъ эрте-кеч арткъа къайтаджагъынъа умют эттим! – деп къаршылады оны къардашджан Сырлы Боджек. – Мен санъа бир – эки дане осюмлик битини сакълап къойдым, Сен гъалиба ачсынъ, ашамагъа истейсинъ.
– Сагъ ол! – деди онъа къызматабан Сырлы Боджек.
– Хош сефагъа кельдинъ! Шифаа афиетлер олсын!.. – деп, мунасебет этти онъа къардашджан Сырлы Боджек.
– Джумленъизге тешекюрлер! Сагъ-селямет олунъыз!.. – деди Япракъ Сырлы Боджеклерге, оларгъа озюнинъ миннетдарлыгъыны бильдирип.