Субет эттик, хошнут олып,

Озгъардым сонъ дост-эшни.

Амма шиир меннен къалып,

Саарьгедже дертлешти…

Ойларымны котюрди о,

Чименлерге, дагъларгъа,

Севгилимни юрдирди о,

Саиллерде, багъларда.

Сахраларгъа сув кетирдим,

Шииримнен, достларнен.

Къаранлыкъкъа ярыкъ бердим.

Къафиели сёзюмнен.

Хаялымнынъ къанатынен,

Фезаларгъа юксельдим.

Шииримнинъ чал атынен

Кечтим баарь чёллерин.

Ильки танышкъан кунюмни унуттым,

Унуттым сенинъле юрген ёлы да.

Келирсинъ белледим,

Умютнен куттим.

Лякин, севгимизге демем эльвида.

Динъле, ич унутмам адынъны, Лейлям,

Къыдырам бир данем, къайда дурагъынъ.

Къайдасынъ?..

Хатырла, эсиринъни, Лейлям.

Сагъынам шенъ кулькю, эм де сыджагъынъ.

Кедер этменъ о адамгъа

истегендже ойнасын.

Истер долу,

истер исе, Хайтарманы чалдырсын.

Озендеки сувлар киби истер ташсын,

къайнасын.

Бу да ярыш,

Достларыны истер артта къалдырсын.

Кедер этменъ, адам бахтлы, о чалдырсын,

йырласын.

Онынъ ичюн бугунь атта

саатнинъ де къадры ёкъ.

Тийменъ бугунь гонъюль язсын,

аятыны сырласын.

Чюнки адам бахтлы бугунь,

Юрегинде къайгъы ёкъ.

Янъгъыз терек, дост-эшинъ олгъан олса,

Анъла…

Сени бахтсыз, деп санмаз эдим.

Меним киби дост къадрин бильген олсанъ,

Бошлукъ ерде бир озюнъ къалмаз эдинъ.

Лякин, сенинъ тюшюндженъ, ойынъ башкъа,

Янъгъыз турмакъ истейсинъ ер багърында.

Бельки бир кунь кирерсинъ учь юз яшкъа,

Тек олурсынъ,

Дост олмаз, биль, янынъда.

Коккозь чешмесининъ арныкъ сувуна,

Бенъзеттим козьдеки аджджы тамчыны.

Гуя юзюнъе чыкъ-тамчы къона,

Корем де, хаялда сыкъам къамчыны.

Дюльдюльге отурып, саралан кечип,

Янынъа ашыкъам,

Эсирдеки къыз.

Ал ренкли къадеден зеэрми ичип,

Къальбинъде къалдымы элемлерден из?

Сендеки элемлер манъа да оте,

Акълымда отмюшни тасавур этем.

Козьяшынъ о куньлер нидасын корьсете,

Не олды,

Эвинъни бастымы матем?

Меним юрегиме эеджан толды,

О басыкъ аятны якъмакъ мурадым.

- Нечюн Гульэндам багълангъан къолунъ?

Тюшюндим,

Къуртармакъ ёлуны арадым.

Анамнынъ бир вакъыт душман элинде

Ольгени козюмнинъ огюне кельди.

Адалет ёкъ эди о вакъыт ильде,

Хатырлап козьлерим яш иле толды.

Еримден къалкътым мен юмругъым сыкъып,

Сени зульматтан чалмакъ истедим.

Парагъа къул олгъан мельунны йыкъып,

Гонълюнъе азатлыкъ берейим, дедим.

Янымда кимнинъдир элесли сёзю,

Чанъ киби эшитильди.

Озюме кельдим.

- Кино бу…

Къызлармыз агъламай энди…

Олардыр шавлели аятнынъ озю.

Юдже дагълар, магърур дагълар

пек чаларгъан башынъыз.

Аджджы еллер, эм боранлар

къартайттымы сизлерни?

Бильмем, нидже асырларгъа

тенъдир бугунь яшынъыз,

Устюнъизни орткен шу къар,

къамаштыра коозьлерни.

Бир кунь шахтёр эмиринен

титредилер эреклер.

Асырларнен гизлеп кельген

байлыгъынъны алгъанда.

Окюндинъми, елькенъ узре

чыкъкъанда яш юреклер?

Къоркътынъмы я патлатыджы

Мельтешелер янгъанда?

Магърур дагълар!..

Магърур тура,

«Дагъ юреги» дагъ экен.

Узакъ отьмюш, зенгин ятакъ…

- Сырларым чокъ, – дер киби, –

Инсанларгъа хызмет этмек

ниетим бар, анъла сен,

Кель якъынджа, коксюм ачыкъ,

Окюнчим ёкъ, – дер киби.

Ишке кеткенде эр вакъыт анам

Отьмек къоя эди мешин чантама.

Бир къач тиш сарымсакъ, я татлы согъан…

Вакъытлар кечсе де тюше акълыма.

Шимди бу менимчюн кечмишке дёнди,

Койде догъгъан эдим,

Шеэрге кочьтим.

Балалыкъ ёлларым…

Анам да ёкъ энди,

Озюме омюрде къавий ёл сечтим.

Лякин унутылмаз экен яш девран,

Ойланса адамнынъ къачар юкъусы,

Козюмнинъ огюнде анамдыр эр ан,

Ве берген тазе отьмегининъ къокъусы.

Кене де башланды янъы бир аят,

Келеджек несильнинъ о бир азасы.

Аначюн, Ветанчюн азиз бир эвлят,

Кейфини бозманъыз,

Кульсин,

Ойнасын.

Чевреде нелер бар, о даа бильмей,

Анълап да, юректен ис этмей оны.

Ананы таный о,

Анасыз кульмей,

Ананен ёкъ киби шенъликнинъ сонъу.

Адамлар…

Баланы севсенъиз эгер,

Курешинъ,

Ойлары эбедий олсун!

Илинде къайгъыгъа ич къалмасын ер,

Эвлермиз яш бала кулькюси толсун!

Акъылымда,

Бу ерде чокъракъ бар эди.

Балалыкъ вакътымда бабам косьтерди,

Суву пек лезетли,

Пак тура кенди.

- Янында бир йылан ювасы, – дерди. –

Сув йылан.

Асырлар яшап кельмекте.

Инсаннен достлашкъан,

Алышкъан о да,

Ич къоркъма,

Гъарезлик тутма юректе,

О тиймез,

Яшамакъ керек, айван да.

Балалыкъ…

Эпси бир титсине эдим,

Лякин шу йыланны ич корьмедим.

Балалыкъ девраным къайда о энди,

Бир даа шу чокъракъ янында юрмедим.

Раметли бабам да дюньядан кечти,

Озюм де къырджыман яшына кельдим.

- Сув олгъан эр ерде, аят да ола,

Темиз тут, чокъракъны суву битмесин.

Сувсузлыкъ къаврата,

Небадат сола,

Кечкенлер чокъракъны бозып кетмесин…

Деген бир манада йылан бар, деген,

Сакъыныр,

Тиймезлер чокъракъ ташына.

Бу фикир бабама дедемден кельген,

Тюшюнсин эр кельген чокъракъ башына.

Теректен узюльген бир ешиль япракъ,

Рузгярнынъ кучюнен авада ойнай.

Къайда къонса да,

Сув, я да топракъкъа –

Соладжакъ,

Шимдилик авада ялдай.

Чюнки о гъыдадан, далдан айрылгъан,

Энди топракъта ёкътур тамыры.

Нидже япракъларгъа шай мезар олгъан,

Шу дере ичининъ къара чамуры.

Достларым…

О япракъ, ель кучьлю эссе,

Оны далындан къопарып алыр.

Инсанлар достлукънынъ къадрине етсе,

Ель дегиль…

Топлар да меджалсыз къалыр.

Пек чокъ куньлер –

Гедже ве куньдюз,

Асретинъле яна юрегим,

Мени аджыр киби шу йылдыз,

Лип-лип эте,

- Недир керегинъ, –

Деген киби манъа эп бакъа,

О къальбимни иситмек истей,

Пенджереме шавлесин сача.

Мен кульмесем, о да ич кульмей.

Айт сен, дюльбер, шу йылдыз къадар

Юрегинъде мерамет бармы?

Олса,

Беклетмездинъ бу къадар,

Сени кутькен,

Шу садыкъ ярны.

Зевкънен динълегенде о, бульбуль отькенин,

Къаядан ашагъы бир ташчыкъ аттынъ.

Тюшюнип бакътынъмы о къайда кеткенин?

Озюнъдже шад олдынъ,

Эм де кейф чаттынъ.

Бульбульнинъ шенъ сеси кесильди бирден,

Къальбим кедер толду, козьлеримде гъам.

Языкъ айвангъа,

Турдым еримден,

Йипсиз, шу ташынънен серильди,

Инан.

Хатире язайым бир шиир бугунь,

Сёзлерин юрегим тёрюнден алып,

Он учь йыл олду, мен олгъаным сюргюн,

Сувукъта бузлагъан бир гульдай солып.

Эвим ёкъ, коюм ёкъ, къайда барайым?!

Догъулгъан Ветаным иракъта къалгъан,

Козюме корюнмей, кимден сорайым?!

Бельким, гуль-чечеги сараргъан солгъан?

Не гунам бар эди, яш бала эдим,

Бильмездим дюньянынъ акъ ве къарасын.

Башыма келеджек алны бильмедим,

Бугунь мен чекерим гонъюль ярасын.

Анамнынъ, бабамнынъ севген топрагъы,

О насыл силинир аджиз юректен,

Козюмнинъ огюнде чешме-чокърагъы,

Мейва джыйгъанларым назик теректен.

Акъылдан чыкъармы юзюм багълары,

Денъизден ельпиреп эскен еллери.

Баарь ягъмуры ювуп дагъларын,

Озеньлерге толуп акъкъан селлери.

Акъылдан чыкъармы гуль чименликлер,

Багъчада эрылгъан, ляле къокъусы.

Къайда о тогъайлар эм юзерликлер,

Тюшюнсе адамнынъ къачар юкъусы.

Озен бойларында яйылып оськен,

Къайда о гузеллик, ешиль бельдюрген,

Къайда о Къыблададан зарф иле эскен,

Рузгярнынъ зорунен дёнген дегирмен.

Сорсанъыз – унутып олурмы оны,

Он учь йыл дегиль де, юз йыллар кечсе.

Шимдилик зевкъыны сюрсе де ятлар,

Кунь келир Дюльдюльден минермиз атлар.

Ёрттурып барырмыз узакъ иллерден,

Ана-Ветанымыз алын сормагъа.

Гъурбетлик юкюни топлап беллерден,

Къырымда янъы бир аят къурмагъа.

О бизим акъикъий макъсад ёлумыз,

О иле багълыдыр келеджек аят.

Достларым, ёкъ бизим сагъ ве солумыз…

Ярынки кунь ичюн халкъынъны уянт!

Айланма артынъа, сагъгъа ве солгъа,

Юрек ве гонъюлинъ бир ерде олсун!

Етер къыйналдыгъынъ, чыкъ энди ёлгъа,

Ветангъа кетерсинъ, огъурлар олсун!

Амма ич тюшюнме, курештен къалма,

Ёкъ олсун ят ильнинъ кумюш-парасы!

«Вазгеч сен!» дегеннинъ сёзюни алма,

Ветансыз тюзельмез юрек ярасы!

Шахмат тахтасыны козетип турып:

Невбетнен пияде, везирни юрдинъ.

Сонъра атынъны сол якъкъа бурып,

Достунъны мат этмек чаресин булдынъ.

Лякин сен омюрнинъ шахматлы ёлуны

кечмеге бильмединъ,

Талдынъ,

Токъталдынъ.

Достларынъ ёкъ эди тутмагъа къолунъны,

Кимсесиз бир четке сюрюлип къалдынъ.

Ер юзюнде файдасыз яшавдан коре,

Тёпеде бир булут олгъаным яхшы.

«Макътавлы» олып да, кечкендже тёрге,

Джеваир сувларгъа толгъаным яхшы.

Ялдарым булутлар сюрюсин сарып,

Энерим, къанар шу къаврагъан ерлер.

Баарьде урлукълар чыкъарлар ярып

Топракъны,

Файдадыр, бильсенъиз эгер.