Ветанымнынъ хош аэнки...



⇦ къайтмакъ




Муаррем Мартынов

Шиирлер


КЪАРА ДЕНЪИЗ ИЛЕ СЫРДАШУВ



Къара денъиз! Сёйле корьген халларны,

Косьтер манъа Чатырдагъны, дагъларны.

Чырлакъ-чыплакъ къувулгъан халкъларны,

Айван киби айдалгъан балаларны!

Эллеринде винтовка ве автоматлар,

Хатырынъдамы къылынгъаны – солдатлар.

Козьлери эп думанлы офицерлери

Эллеринде наганлары – юргенлери.

Эвлерни ягъма-талав эткенлери,

Сандыкъларны къаракълап, тинткенлери.

Айт! Ветан денъизи! Айт озь сырынъны…

Кимлер аджеп букти сенинъ белинъни.

Ким багълады эллеринъни, тилинъни?

Ким агълатты олюлернен тиринъни?..

Йыкъылдым мен чакъыл-къумлар устюне,

Козьяш тёктюм Ветанымнынъ коксюне.

Къара денъиз уянды, тильге кельди,

Охшаяракъ о мени, бойле деди:

«Мугъайтма сен мени де, козьяш тёкюп,

Эски-янъы дертлериме ине санчып…

Къувулгъан сонъ къырым халкъы Къырымдан

Оксюз къалдым мен де ана-бабадан!

Яс бекледим тамам къыркъ кунь-къыркъ гедже,

Окюрдим, инъледим куньдюз ве гедже!»

Шай деди де, Къара денъиз окюрди,

Далгъаларын къаяларгъа огъурды.

Мен къалдырдым башымы чакъыл-къумдан

Анъламадым ич бир шей, шувултыдан.

Айт манъа, Къара денъиз корьгенлеринъ

Багъыраракъ, мен дедим бильгенлеринъ!

Сакин ол сен, итме фигъан гъуль-гъуле,

Ялвараман – ялкъараман, кель тильге!

Ачтынъ меним юрегиме сен яра,

Ничюн аджеп кокюслеринъ къабара!?.

Бир «Ах!» чекти Къара денъиз теренден,

О, пускюрди, санки къопты еринден.

Котерильди далгъалар дагълар киби

Окюрди, инъледи агълагъан киби…




------------------------------

*Муаррем Джелял огълу Мартын (Мартынов), Къырымнынъ Сувдагъ районы Хапысхор коюнде догъды (1906 - 1995) – сюргюнлик-къыргъынлыкъ ерлерде Къырым Миллий Арекетининъ башында тургъан, коммунист империясы акимиети иле амансыз куреш алып баргъан ири шахслар сырасына кире.




ЛУГЪАТ:

гъуль-гъуле – шум-гам; крик; тревога; беспокойство

мугъайтмакъ – ранить душу; впасть в уныние

огъурмакъ – повернуть, поворачивать, направить

чырлакъ-чыплакъ – полуголый; в нищенском одеянии