Ремзи Бурнаш
Догъды: 1920 сенеси,июнь 17-де
Догъгъан ери: Тавдайыр кою, Акъмесджид (Къырым)
Вефат этти: 1982 сенеси (Наманган веляети, Озьбекстан)
Шаир, маарифчи, «Сакъавланма, эй, кадай» шиирнинъ муэллифи – Ремзи Бурнаш
Мен омюримде чешит инсанларны корьдим: кулер юзьнен адам ольдюрген къатиллерни, башкъасынынъ чекишкенинде лезет алгъан алчакъларны, пак адамларны кирлемек ичюн чешит ифтира мектюплери язгъанфесатчыларны, бетинъе бир тюрлю, артынъдан башкъа тюрлю айткъан мунафыкъларны… пек чокъ чиркин табиатлы адамларны корьдим. Асылында, атта олар азлар, лякин ойлелерининъ бири бинъге ете. Бинъде бир шойле адам олса, дигерлери корюнмей, тек о корюне. Мен оларны озюмджесине урам, ачыкълайым…
Ремзи Бурнаш
Бутюн омюр халкъына хызмет этип кельген шаир эм де муаллим Ремзи Бурнаш Акъмесджид районынынъ Тавдайыр коюнде (Къырым) догъду, 1920 сенеси, июнь 17-де. О, Тавдайыр кой мектебинде, Акъмесджид шеэрининъ 13-нджи нумюне мектебинде ве Ялта педагогика техникумында (Къырым), Саратов университетинде (Русие) тасиль алды. Ремзи Бурнаш Экинджи джиан дженки джебэлеринде душман иле амансыз курешти, къан берип джан алды, дефаларджа агъыр яраланды. Сыра-сыра дженкявер орденлер ве медаллер иле, бу джумледен Къызыл Йылдыз ордениле такъдирленди.
Ремзи Бурнаш озюнинъ бутюн анълы омюрини маариф саасына багъышлады. Экинджи джиан дженкинден эвель Къырым мектеплеринде, сонъра джеза джеза (репрессия) ерлеринде – Нарын ве Учкъургъан районлары (Озьбекстан) мектеплеринде оджа чалышты.
Ремзи Бурнаш маариф саасында чалышмакъ иле бир сырада эдебий иджад иле огърашты. Онынъ адалетли къалеми астындан аджайип назм сатырлар догъду. Шаирнинъ биринджи шиирлери 1935 сенеси «Яш ленинджилер» журналында басылды. Эбет, бундан сонъ онынъ шиирлери, арты узюльмеден чешит матбуат саифелеринде дердж олунып барылды. Сонъра, шаирнинъ шиирлери «Эдеп чокърагъы», «Юрек йырлары», «Майыс сабасы» киби джыйынтыкълардан ер алдылар.
Ремзи Бурнашнынъ назмиетиндеки лирик къараманлар аятнынъ – омюрнинъ – табиатнынъ текрарланмаз гузеллигине, дюльберлигине сукъланалар ве айны заманда шу дюльбер аятта, омюрде, табиатта расткелинген чешит муреккеп – уйгъунсыз вакъиаларгъа нисбетен кенди мунасебетлерини бильдирелер ве иляхре, ве иляхре…
Бу ерде бир шейни даа сёйлеп кечмели ки, къырым халкъынынъ джеза (репрессия) ерлеринде, хусусан Меркезий Асияда – Ташкентте (Озьбекстан) мейдангъа кельген мешур къырым миллий Хайтарма оюн ве йыр ансамблининъ репертуарындан Ремзи Бурнашнынъ шиири темелли ер алгъан эди. Хайтарма оюн ве йыр ансамблининъ артисти – алып барыджысы (конферансье) Аблямит Умеров шаирнинъ «Сакъавланма, эй, кадай» шиирини гъает юксек меаретле, акъикъий театро артистине хас усталыкъле агъыздан окъуй эди. Буюк санъаткяр Аблямит Умеров иджрасындаки «Сакъавланма, эй, кадай» шиири эр вакъыт сейирджилер иле рыкъма-рыкъ толу олгъан заллар тарафындан арты узюльмеген гурьдели эльчырпмаларле, «бис»лер иле алгъышлана эди. Бу да акъикъат!..
Эдебиятта силинмез из къалдыргъан шаир ве маарифчи Ремзи Бурнаш Наманган веляетининъ (Озьбекстан) Хакъкъульабад къасабасында вефат этти, 1982 сенеси.
- Ремзи Бурнаш. Юрек йырлары. Ташкент. 1970.
- Ремзи Бурнаш. Эдеп чокърагъы. Ташкент. 1975.
- Ремзи Бурнаш. Шиирлер. «Йылдыз» журн. 1980. № 4.
- Ремзи Бурнаш. Майыс сабасы. Ташкент. 1981.
- Дуйгъулар черчивеси. «Йылдыз» журн. 1990. № 6.
- Ремзи Бурнаш. Аюв-Дагъ эфсанеси. «Йылдыз» журн. 1991. № 4.
cакъавланмакъ – заикаться
cакъав – косноязычный; немой; заика
cакъав олуп къалмакъ – онеметь
кадай (къардаш) – брат (младший)