Bir zamanda bar eken, bir zamanda yoq eken, bir degirmenci uç oğlu ile yaşay eken. Degirmenci bu dünyanı terk etken soñra, miras olaraq büyük oğluna degirmen, ortancı oğluna eşek, kence oğluna ise, bu mirasdan oldu-olacağı tek yekâne Pardoş mışıq qala. Kence oğlan buña pek öküne…

Pardoş gençni kederli alda körip onıñ yanına kele de, başınen ayağını ışqalay – siypay ve laf etmege başlay. Oğlan bunı körip ayrette qala, taaciplene. "Men, şübesiz, laf etip olam, – dey Pardoş. – Eger de maña dülber çızma ve büyük bir meşin çanta alıp berseñ, saña bu dünyada en zengin ve bahıtlı insan oluvıña yardım etmege elimden kelecek".

Söz sırası, yaş yigit fuqare eken. Onıñ oldı-olacaq bir-eki kapik cep parası olup, bütün barlığı da işte bu aqça eken.

Yigit, Pardoşnıñ lafetmege bilgenine pek şaşa-şaşmalay. Soñ, o acele evinden çiqa ve tez vaqıt içinde oña meşin çantanen çızma satın alıp kele.

Pardoş yañı çızmanı kiye. Meşin çantağa yem qoya. Çantanı omuzına asıp, tarlağa doğru yol ala.

Tarlada ise, kendi fikir-ferasetini, aynecilegini işletip, semiz bir tavşannı tuta. Siz şimdi, Pardoş endi artına qaytacaq da tavşandan yemek azırlap, qarını aç yigitni siylaycaq dep, tüşündirsiñiz. Yoq, aslı da öyle degil…

Pardoş, tüşüngen fikirini amelge keçirmek maqsadında özüne bir yol seçe.

Arslan kibi cesür ve aqıllı Pardoş, tutqan semiz tavşannı Qralğa alıp bara ve bu tavşan özüniñ efendisinden – Markiz de Qarabasdan bağşış olğanını añlata.

Qralğa egilip tazim bergen arada, Qral yanında bulunğan qızğa közü tüşe. Qız pek dülber olıp, onıñ tebessümi bütün saraynı aydınlata. Pardoş endi Qraliçege egilip selâm bergende, onıñ dülber tebessümine ayretlenip, ondan közlerini alıp olamay…

Böyleliknen, Pardoş er kün Qralnıñ sarayına kele de, oña Markiz de Karabas adından bağşışlar ediye ete. Ve er sefer Qralğa temenna etkende, Qraliçe oña tebessümnen baqa.

Pardoş qısqa bir vaqıtta Qral sarayında sevgi-ürmet qazana.

Künlerden birinde o, Qralnıñ faetonda özen boylarında seyir etmek istegi akqında haberni eşite. O böyle haberni eşitkeninen, acele evge çapıp kele de, özüniñ efendisine dey: "Sözümni diñlep, aytqanımnı yapsañ, muvafaqiyet qazanmaq imkânımız peyda olacaq. Bahıt qapumıznı taqıldatmaqta".

Pardoş yaş oğlannı özen yanına alıp kele ve oña dey: "Urbañı çıqar da, suvğa kir". Yaş oğlan suvğa kirip yetiştirmey, Pardoş deral onıñ eski yirtıq urbalarını ala da, balaban taş tübüne saqlay. O, Qralnıñ kelmesini bekley.

Pardoş Qralnıñ faetonı yaqınlaşqanınen, atılıp olar qarşısında peyda ola. Pardoş pancalarını sallap, arabacığa qıçıra: "Yardım etiñiz! Yardım etiñiz! Menim efendim Markiz de Karabas suvda boğulmaqta!".

Qral, Markiz de Karabasnıñ adını eşitkeninen faetonnı toqtata ve arabacığa yaş oğlannı suv içinden çıqarmasını emir ete.

Arabacı taciplengen yaş oğlannı özenden çıqara. Genç çıplaq qalğan yerlerini qapatmağa tırışa. "Ust urbası ne yerde?" – soray Qral. "Qralım, zalım adamlar oña ücüm ettiler ve bütün mallarını hırsızladılar", dedi Pardoş.

"Öyle ise, saraydan oña lâyıq urba alıp keterilsin!" dep emir ete Qral. Yaş oğlanğa Qralnıñ tikicisi tikken eñ yahşı urbanı kiydireler de, onı Qralğa ve Qralnıñ qızına taqdim eteler.

O qıznıñ dülberligini körip, oña meftün ola. Qız ise, onıñ dülber urbasına ve güzel qıyafetine dikqat ete ve şu daqqası oña aşıq ola.

Qıral qızınen beraber genç yigitke özleriniñ, yani qıralnıñ faetonına oturmağa teklif eteler.

Faeton yolunı devam etip başlağanınen, çızmalı Pardoş ögge çapa. O, tarlada çalışqan bir-eki işçilerge rastkele.

Çızmalı Pardoş qılıçını çiqarıp, olarğa buyura: "Qral, bu tarlanıñ saibi kim ola dep sorasa, Markiz de Karabasnıñ dep, cevap beriñiz! Eger de öyle demeseñiz, körecegiñiz bar!..".

İşçiler qorqqanlarından buña razı olalar. Soñra, Pardoş bir köyge kele. Köylülerge şu sözlerni ayta: "Qral sizden, bu topraqlar kimniñki dep sorasa, Markiz de Karabasnıñ olğanını beyan etiñiz! Degenimni yapmasañız, epiñiz deşetli bir alğa oğraycaqsıñız!"

Biraz vaqıttan soñ, Qralnıñ faetonı o yerlerden keçkende, Qral, bu topraqlarnıñ saibi kim olğanını soray. Köylüler oña: "Bu tarlalar ve çevre-çetteki bütün topraqlar Markiz de Karabasqa ait", deyler.

"Efendim, men pek tesirlendim!" dey Qral yigitke. Qralnıñ qızı ise, yigitke tebessümnen baqa da onıñ eline toquna. Yigit Pardoşnıñ aqılına ve cesaretligine taaciplene, ayrette qala.

Çızmalı Pardoş ise, öz yolunı devam eterek bir sarayğa yanaşa da, cesaretliknen onıñ qapısını taqıldata. Ağır ağaç qapu tasırlap açıla ve bosağada körünişinden deşetli bir dev peyda ola: "Sen ne isteysiñ?" dep soray o.

Pardoş egelip, devge temenna bere ve dey: "Men seniñ vahşiy ve merhametsiz olğanıñnı ve adamlar senden pek qorqqanlarını eşittim". "Soñ, bundan ne olğan!" – dey dev qarıq sesnen. "Bundan da ğayrı menim eşitkenime köre, sen çeşit canavarğa çevirilmege küçüñ yete eken …".

Beklenilmegen bir ande, apansızdan, dev turğan yerde vahşiy bir arslan peyda ola. Pardoş, arslannıñ keskin tişlerinden qurtulmaq maqsadında, o deral yanındaki perdege tırmaşa.

Yüksekteki perdeniñ üstüne çıqıp, oñaytlı bir yerde yerleşken Pardoş özüne kele de, devni mısqıllap başlay: " Büyük bir şekilge çevirilmek qolay şey olsa kerek… Amma, sen… aytayıq… meselâ sen kiçkine bir sıçanğa çevirilip olamazsıñ".

Dev külümsirep, sıfatını deniştirdi – sıçanğa çevirildi. Siz: "Ey, didl, didl" dep yetiştirgence, Pardoş bir kereden sıçanğa çevirilgen devniñ üstüne sekirdı. Böyleliknen, dev Pardoşqa pek lezetli yemek oldı.

Pardoş, Qralnıñ faetonı azbarğa kirgenini, onıñ davuşından sezdi. O, Qralnı ve onıñ qızını qarşlamaq içün acele azbarğa çıqtı.

Cenabu Aliyleri, Markiz de Karabasnıñ sarayına hoş sefağa keldiniz!" dedi Pardoş Qralğa.

"Demek bu ev, siziñ sarayıñız", – dedi Qral yigitke.

Yaş yigit acayip Pardoşnıñ yapqanllarına taciplenüvden vazgeçti. Vaqıtını dülber Qraliçege, onıñle olğan qonuşuvlarğa bağışladı.

Devniñ hızmetçileri yañı saibine pek quvandılar ve ğayet lezetli yemekler pişirip azırladılar. Bir aqşam devamında em bayram, em nikâh, em de toy olıp keçti.

Böyleliknen, genç yigit – Markiz de Karabas, onıñ refiqası Qraliçe ve Çızmalı Pardoş birlekte devniñ sarayında yaşap başladılar. Olar uzun bahıtlı ömür kördiler.