Cevheriyniñ
nazmiyetinden nümüneler
Ben aşıqım deyü laf etme, bülbül,
Ayran ve taacip oldığıñ varmı?
Naz etip açılmaz dersiñ gönce gül,
İç kimgedir sevda oldığıñ varmı?
Gece-kündüz ah çekip can-goñulden,
Asretiñle köz yaşım aştı selden.
Bir Yusuf* yüzlüni aldırıp elden,
Yaqup** kibi iç ağladığıñ varmı?
Seniñ tamamile boynıñ selbi dal,
Bir baqsañ, taqdire eder yüz biñ al.
Bu alçaqqa ep qul olmaq ne zeval,
Daim yernen yeksan oldığıñ varmı?
Cevheriy der, be ey, sevda bülbulim,
Bu aletler bizde mevcut, ah gülüm.
Ben kibi aşıqı rusvay eylediñ,
Dil kibi durulmaz oldığıñ varmı?
Deli goñul, yene nedir feryadıñ?
Derdiñ aşq yırına uydır saz ile.
Cefalar çekmek oldımı adetiñ,
Kim açtı saña sırını naz ile?
Niçün yüz döndirdiñ, sevdigim, bizden?
Ya kemlikmi kördiñ bu aşq-derdimden?
Billâiy, Sultanım, el çekmem senden,
Sen isterseñ baña yüz biñ naz ile.
Usandım çekmekten yarıñ cefasın,
Asıl süremedim zevq-u sefasın.
Cevheriy, bulursıñ yarıñ vefasın,
Tezce yalvarıp kör çoq niyaz ile.
Elâ közleriñi sevdigim dilber,
Köster, ay yüzüñi körmege keldim.
Şeftaliñi*** derde derman dediler,
Kerçekmi, sevdigim, sormağa**** keldim.
Kündüz hayallarım, gece tüşlerim,
Uyandıqça ağlamağa başlarım.
Sevdigim, üstüñde uçan quşlarıñ
Tutıp qanatların qırmağa keldim.
Seniñ aşıqlarıñ ağlar dediler,
Ağlayıp, yaşını silmez dediler.
Seni bir kez saran ölmez dediler,
Kerçekmi, sevgilim, sormağa keldim.
Seniñ işiñ yeyüp-içmek dediler,
Yoldaş ile qonıp-köçmek dediler.
Köksüñ cennet, qoynuñ cennet dediler,
Aq nasip ederse, körmege keldim.
Mail oldım seniñ ince beliñe,
Canım qurban olsın tatlı tiliñe.
Aşıq olıp seniñ dulber bağıña,
Qırmızı güllerni dermege keldim.
Dili sevda der ki goñul oğrusı,
Kökte melek, yerde huma***** yavrusı.
Söyleyim Ben saña sözüñ doğrusın,
Soyunıp qoynuña kirmege keldim.
Dedim: - Dilber, sarılalım.
Dedi: - Öldiririm, kelme.
Dedim: - Öldir, be ey, zalım.
Dedi: - Var can çekiş, ölme.
Dedim: - Ne bu vefasızlıq?
Dedi: - Bende ne aşnalıq?
Dedim: - Be bu eşqiyalıq?
Dedi: - Var git, çoq açılma.
Dedim: - Güller kibi dersem.
Dedi: - Körip eliñ qırsam.
Dedim: - Qoynuña kirsem.
Dedi: - İç kirmege irme.
Dedim: - Güzel olan qaçmaz.
Dedi: - Aşıq sırın açmaz.
Dedim: - Suv bereyim içmez.
Dedi: - Kel ahımı alma.
Dedim: - Cevheriyim, keldim.
Dedi: - Haberiñni aldım.
Dedim: - Saña aşıq oldım.
Dedi: - Var git sağlıq ile.
Dedim: - Dilber, yüzüñni eyle ayan.
Dedi: - Aşıqmısıñ, ya ne sorarsıñ?
Dedim: - Zilifleriñ olmış perişan.
Dedi: - Olmış ise senmi tararsıñ?
Dedim: - Cana yeter, çektim icranıñ.
Dedi: - İç köksüñde yoqmı imanıñ?
Dedim: - Eller sarar ince miyanıñ*.
Dedi: - Elem çekme, sen de sararsıñ.
Dedim: - Lebiñ şekermidir, balmıdır?
Dedi: - Baña etecegiñ almıdır?
Dedim: - Benden ğayrı sorğan varmıdır?
Dedi: - Varmı, yoqmı – soñra duyarsıñ.
Dedim: - Aşq ile yandı bu can-u ten.
Dedi: - Saña qavuşıp eterim şeñ.
Dedim: - Cevheriyge sadıq degilsiñ.
Dedi: - Benim kibi çoq ararsıñ sen.
Beyaz köksüñ baña qarşı
Açma, beni öldirirsiñ.
Elâ közler süze-süze
Baqma, beni öldirirsiñ.
Öldirip qanıma kirme,
Er körgenge goñul verme.
Elâ közge siya surme
Çekme, beni öldirirsiñ.
Cevheriy der şah-i bülbül,
Beyaz gerdan sanki sumbul.
Yanağıña qırmızı gül
Taqma, beni öldirirsiñ.
*Yusuf Peyğamber, pek dülber olğan.
**Yusufnıñ babası Yaqup Peyğamber. Ağaları Yusufnı künlep, quyuğa aşlaylar. Babası Yaqup Peyğamber Yusufnı öldi bellep çoq yanıqlay, ağlay, közleri ayıflaşa.
***şeftali – turk, iran ve diger şarq edebiyatlarında öpüşni, yani öpüşmekni temsil ete.
****sormağa – bu yerde emmege manasında.
*****huma – feniks, efsaneviy quş, cennet quşı. Kölgesi kimniñ üstüne tüşse, oña bahıt kele eken.