"Ayatta öyle adamlar bar ki, olarnı körgende qalbiñiz nurlana, yüzüñiz aydınlana. Olarnıñ şahsiyetinde insaniyetlik, alicenaplıq ateşi yanıp tura. Böyle adamlar ayatnıñ er bir saasında – emekçiler arasında olsun, ziyalılar arasında olsun – er yerde rastkeleler. Bu soy adamlar sañatkâr, yahut yazıcı olsalar, olar yüzükke qoyulğan köztaşqa beñzetile, olarnıñ şahsiy faziletleri eserlerine avuşa. Böyle adamlar daima körüşip turğan beş – on adamnıñ göñlüni degil de, belki biñlernen, millionlarnen adamlarnıñ göñlüni aydınlatalar.

Yazıcı Şamil Alâdin öyle sañatkârlardan biridir!"

Böyle safdil sözler – fikirler özbek yazıcısı, filologiya ilimleri doktorı, professor Matâqub Qoşcanovnıñ ilmiy qalemine mensüptir…

Edebiyatnıñ töründen özüne munasip yer alğan qırım milliy edibi Şamil Alâdin 1912 senesi, iyül 12-de yüksek Aypetri dağınıñ eteginde yerleşken Mahuldür köyünde doğdı. Hanlar şeeri – qadimiy Bağçasaray mektebinde oqudı. Soñra Aqmayescid şeerinde pedagogika tehnikumında ve pedagogika institutında til ve edebiyat bölüklerinde tasil aldı.

Şamil Alâdin instituttan soñ, Ukrainanıñ Starıy Konstantinov şeerinde qızıl kazaklar polkında arbiy hızmette bulundı. Soñra o, genç deliqanlı bir romantik yigiti sıfatında, Özbekstanğa ketip, anda Çırçıq qurucılığında ekskavator maşinisti olıp çalıştı.

Şamil Alâdin 1939 senesi Qırımğa qaytıp, ta 1941 senesi iyün 26-ğa qadar Qırım yazıcıları Birlininiñ mesül kâtibi vazifesinde faaliyet kösterdi. Ekinci cian cenkiniñ birinci kününden o cebege ketti. Vzvod ve eskadron komandiri olaraq o, cenkniñ soñuna qadar uruştı. Cebe yollarında defalarca ağır yaralanğan ve tesadüfen sağ qalğan Şamil Alâdin, Merkeziy Asiya köylerinden birinde yavuz ecel pancasında aizar çekip yatqan qorantasını tapa. (Edipniñ "Ya vaş tsar i Bog" povestinde, bu facia aqqında tavsilâtlı ikâye etile).

Belli yazıcı Aleksandr Fadeyevniñ yardımı ile Şamil Alâdin Özbekstanda "Stalinskoye znamâ" adlı Andican velâyet gazetasında mühbir çalışıp başladı. Soñra, kettikçe o, Taşkentte Yaş temaşacıları tetrosında (TÜZ) direktor, Özbekstan yazıcılırı Birliginde edebiy konsultant ve mesül kâtip, ana tilde çıqqan "Lenin bayrağı" gazetasında Baş muarrir muavini, Özbekstan yazıcıları Birligi yanındaki qırım milliy edebiyatı sektsiyasınıñ Reisi, ana tilde yañı açılğan "Yıldız" jurnalında Baş muarrir vazifelerinde bulundı…

Ebet, Şamil Alâdin de, ekseriyet icadkârlar kibi, em çalıştı, em de ebediyetten yer alğan eserler yazıp qaldırdı. O edebât alemine özüniñ "Tañ bülbuli" şiiri ile kelip kirdi. 1927 senesi on beş yaşında olğan Şamil Alâdin, bu birinci eserini İsmail bek Gaspralığa bağışladı ve onı "Yaş quvet" gazetasında derc etti. Bundan soñ, genç müellifniñ nazmiyet janrında yazılğan eserleri biri-biri artından matbuat saifelerinde dünya yüzüni körip başladı. Aradan çoq keçmedi, onıñ 1932 senesi "Topraq küldi, kök küldi", 1935 senesi ise, "Qızıl kazaknıñ yırları" serleva astında şiirler cıyıntıqları neşriyatta basılıp çıqtılar.

Şamil Alâdin ekinci cian cenki arfesinde icad qalemini endi nesir janrında çalıştırıp başladı. "Sensiñmi oğlum?" "Şalanda", "Merdiven", "Gecelev" kibi nesir eserleri işte bular cümlesindendir.

Ekinci cian cenkinden soñ, ceza yerlerinde, edipniñ "Eger sevseñ", "Ruzgârdan sallanğan fenerler" kibi romanları, "Yeşil yapıncalı qız" ve "Elmaz" kibi ikâyeler ve povestler cıyıntıqları, "İblisniñ ziyafetine davet" povesti, "Teselli" povestler kitabı, edebiyatşnaslıq mevzuda "Yüksek hızmet" kitabı, dört tomdan ibaret "Saylama eserler"i ve aynı zamanda sıra-sıra publikatsiyaları dünya yüzüni kördi. Edipniñ qalemi astından çıqqan nazm ve nesir eserleri yuqarıda adı zikir etilgen Matâqub Qoşcanovnıñ tili ile söylegende, aqiqatta, Şamil Alâdinniñ eserleri biñlerle, millionlarle adamlarnıñ göñülini aydınlatalar…

Büyük qalem saibi Şamil Alâdin, 1994 senesi doğmuş beşigine – Qırımına qayttı. O Vetanında "Tuğaybey" serlevalı tarihiy roman üzerinde çalışıp başladı, velâkin soñuna çıqıp olamadı. Amansız ecel onı bu fani dünyadan baqi dünyasına alıp ketti (1996 senesi, mayıs 21-de). Aqmescid şeeriniñ Abdal mezarlığında defn olundı.

Şamil Alâdinniñ aqqında qoşma malümat almaq içün müellifiñ resmiy saytına keçmek mümkün.